

සත්ව හා මානව චර්යා විද්යාඥ (zoologist & ethologist)ඩෙස්මන් මොරිස් පවසා ඇති ආකාරයට අනෙකුත් සතුන් හා සංසන්දනය කර බැලු විට මිනිසා දුර්වලතම සත්වයෙකු වෙයි. එනම් තම ප්රතිවාදී සත්වයන් හා ගත්විට මිනිසාට වේගයෙන් දිවිය හැකි ශක්තිමත් ගාත් නොමැත,ශක්තිමත් බාහු හෝ උල් නිය නැත, දැඩි හනුවක් හෝ දළ හෝ උල් දත් හෝ ඝනැති දිවක් හෝ නැත,තීක්ෂණ දෘෂ්ඨියක් හෝ ඉවක් නැත,සියුම් ශ්රවණ හැකියාවක් නැත,ගනකමැති කටුවක් හෝ ඝන හමක් හෝ නැති අතර කෙලින් සිට ගන්නට ගොසින් තිබූ රෝම ආවරණය ද නැතිවී ගොස් තැන් දෙක තුනකට ශේෂ වී ඇත(ඒවාත් වැඩක් නැතැයි කියා මනුෂ්ය ගැහැණු පිරිමි එම රෝම ද උගුල්ලා දමන්නට හා බූගා දමන්නට පටන්ගෙන ඇත.)අඩුම තරමේ අනෙකුත් සමහර සතුන්ට මෙන් වාලධියක් හෝ තිබුනේ නම් එයින් යම් ආරක්ෂාවක් ,ප්රයෝජනයක් ගන්නට තිබුණ නමුත් කුරිරු පරිණාමය එයද අතරමඟදී හලා දමන ලද හෙයින් මිනිහාට ඒකත් අහිමි වී ඇත.ඉදින් මනුෂ්යයා මේ තරම් දුෂ්කරතා මධ්යයේ මේතරම් දුරක් හෝ පැමිණ ඇත්තේ ස්වකීය සිතීමේ හැකියාව ඔස්සේ දියුණු කරගත් බුද්ධි ශක්තියේ පිහිටෙනි. ලියොන් ට්රොට්ස්කි පෙන්වා දී ඇති පරිදි මිනිසාගේ සංස්කෘතිය ඇරඹුනේ සොබාදහමට එරෙහිව ක්රියාත්මක වන්නට පටන්ගත් තැන සිටය.
ඉතින් මෙබඳු ක්ෂුද්ර,බිඳෙන සුළු මනුෂ්යයාට තම ජීවිත කාලය තුළදී කොපමණ ව්යවසන ,විපත් ගණනාවකට මුහුණ පාන්නට සිදුවන්නේ ද?මගේ ජිවිත කාලය තුළ අත් දකින්නට සිදුවූ එබඳු මහත් ව්යවසනයක් ලෙසට එක් දිනක් තුළ ශ්රී ලංකාවාසී මිනිස් ජීවිත 30,000 ක් පමණ බිළිගත් 2004 වසරේදී අප මුහුණ දුන් සුනාමි ඛේදවාචකය නම් කළ හැකිය.
2004 දෙසැම්බර් 26 වන දා උදෑසන වෙරළේ සිට කිලෝ මීටර හතරක් ,පහක් රට ඇතුලේ තිබූ අප නිවසේ සිට මා දත කට මැදගෙන සිටියේ එදින පැවැත්වීමට නියමිතව තිබූ ශ්රී ලංකාව හා නවසීලන්ත අතර boxing day පැවැත්වෙන පළමු එක් දින ක්රිකට් තරඟය පිළිබඳ විස්තර දැන ගැනීමට ය.මුලින්ම මුහුදු රළ ගොඩබිමට පැමිණි ආරංචිය ලත් විට එය ගණනකට නොගත්තේ ඇතැම් කාලයන් හි ගාල්ල සමුද්ර මාවතට පවා වාහනයක් යා නොහැකි ආකාරයට මුහුදු රළ කඩා වදින හෙයින් මෙයද එවන් තත්වයක් යැයි සිතාය. නමුත් එන්න එන්නම ලැබුණු ආරංචි සුබදායක නොවූ අතර මුහුදු රළ අඩි විස්සක් තිහක් පමණ උසට රට තුළට කඩා වැදීම හේතුවෙන් කඩ සාප්පු,ගෙවල් දොරවල් සුන්බුන් වී ඇති අතර පාරවල් පවා යටවී ඇති බවත් ආරංචිය ලත් විට ඉහ මොළ රත් විය.යකඩෝ………! අපේ හිතමිතුරන් ,නෑදෑයන් ,අසල්වාසීන් කී දෙනෙක් රැකියාවට ,නොයෙකුත් වුවමනාවන්ට නගරයට යන්නට ඇත් ද? තවද නගරය තුළ වාසය කරන දන්නා හඳුනන අය,යාළු මිත්රයෝ කොපමණ ඇත්ද, ඔවුන්ට කුමක් වීද ? මෙහිදී මුහුණ දුන් දැඩි දුෂ්කරතාවය වූයේ වැඩි වේලා නොගොසින් සියළුම දුරකතන සම්බන්ධතාවයන් බිඳවැටීම හේතුවෙන් කිසිවෙක් හා සන්නිවේදනයක් පවත්වා ගැනීමට නොහැකි වීමයි.ඉතින් කෙසේ හෝ එහාට මෙහාට දුව පැන තවත් මිත්රයෙකු එකතු කරගෙන ගාළු නගරය දෙසට ගියෙමු.ඇත්තටම එහිදී දුටු හද කම්පා කළ දසුන් තවමත් මතකයේ ඇත.මිනිසුන් වාසය කළ සුන්දර නිවෙස් ,රාජ්ය හා පෞද්ගලික ආයතන,කඩ සාප්පු බොහෝ ගණනක් සුන්බුන් ව ඇත.විසාලා මහනුවර මෙන් මළ සිරුරු සිය ගණනක් තැන් තැන්වල රැඳී තිබුණි.බොහෝ දිනයන්හි සැඳෑවල් ගත කළ සුන්දර මුහුද වෙරළ මිහිපිට අපායක් බඳු ය.පෙර නිල්වන් පළිඟුමය ජලයෙන් හෙබියාවූ මුහුද කළුපාට කුණු වතුරෙන් පිරී තිබුණි. පාරවල් පවා එම කුණු වතුරෙන් පිරී තිබුණෙන් උස් තැනක මෝටර් සයිකලය නවතා නගරයේ අස්සක් මුල්ලක් නෑර විපරම් කරමින් මාතර දෙසින් දෙවට දක්වාත්,කොළඹ දෙසින් ගිංතොට දක්වාත් පයින් ඇවිදයමින් අප හිතමිකුරන්,දන්නා හඳුනන අයට කුමක් වීදැයි සොයා බැලුවෙමු.මේ අතර තවමත් විටින් විට මහ මුහුද භයංකර ගොඩබිමට කඩාවැදුනු අතර ඒ සෑම විටෙකම උස් තැනක් කරා හිස් ලූ ලූ අත දුවමින් ද, රළ බැස ගිය පසු නැවතත් මඟට බසිමින්ද අපි දිගටම නගරයේ රැඳී සිටියෙමු. මෙහිදී දැනගත් ආකාරයට ඇතමුන් මහත් ආයාසයක් දරා දිවි බේරාගෙන තිබුණද, තවත් අයෙකුට අත්ව තිබූ ශෝකාන්ත ඉරණම හද කම්පා කරන සුළු විය.කවුරුත් සිදුවු දෙය තේරුම් ගත නොහැකිව තුෂ්ණිම්භූතව සිටි අතර රාජ්ය යන්ත්රණය සම්පූර්ණයෙන්ම ඇණ හිටිව පැවතුණේය. කවුරුන් කොතනින් පටන්ගෙන කුමක් කළ යුත්තේද යන්න කාටවත් සිතාගත නොහැකිව තිබුණි.නමුත් මෙහිදී අප දුටු කරුණක් වූයේ එවකට ගාල්ල නගර සභාවේ විපක්ෂ මන්ත්රීවරයෙකු (එ.ජා.ප.)ලෙස කටයුතු කළ ගාල්ලේ චණ්ඩියෙකු ලෙස ප්රසිද්ධව සිටි දුෂ්්යන්ත සෙනෙවිරත්නගේ .මෙහෙයවීමෙන් ඔහුගේ පිරිවර කණ්ඩායම කැන්ටර් රථ,ලොරි,ට්රැක්ටර් යනාදිය මාර්ගයෙන් මහමඟ,ජලමාර්ගවල මෙන්ම සුන්බුන් අතරේ යනාදියේ අසරණ ආකාරයෙන් වැටී තිබූ මළසිරුරු එකතු කර රැගෙන යන ආකාරයයි.ඇත්ත වශයෙන්ම මෙම දහස් ගණනක් වූ මළ සිරුරු කොතනක රැස් කළයුතු දැයි කාටවත් සිතා ගත නොහැකිව සිටි අතර අවසානයේ ඒවා කරාපිටිය ශික්ෂණ රෝහලට ගෙන යන ලදුව එහි පහත මාළයේ දිගු ශාලාවල එකින් එක අඩුක් කර තබනු ලැබීය.(පසුව නගර සභාවේ විපක්ෂ නායක මෙන්ම එ.ජා.ප. මහ ඇමති අපේක්ෂක ලෙස නම්කර තිබූ මෙම නාගරික මන්ත්රී දුෂ්්යන්ත සෙනෙවිරත්න වර්ෂ 2009 වසරේදී ඝාතනය කරනු ලද අතර එය ඝාතන වැලක ආරම්භය විය. පසුකලෙක ගාල්ල නගර මධ්යයේ මහ දවාලක දෙනෝ දහසක් සෙනඟ මැද සිදුවූ මේ හා සම්බන්ධ තවත් කුරිරු ඝාතනයක සුලමුල විසඳන ලදැයි හුවා දක්වා තවත් තරුණයන් බිළි ගනිමින් ව්යාජ අපරාධ විමර්ෂණයක් සිදුකර එවකට ගාල්ල පොලිස් අධීකාරී ලෙස කටයුතු කළ වාස් ගුණවර්ධන නම් පොලිස් නිලධාරියා අයථා කූට ප්රසිද්ධියක් ලබාගැනීම තවත් විපත් රාශියක් සිදු කිරීමට මඟපාදන ලදී.)
කෙසේ වුවද රාත්රී කාලය තුළදී පවා අපට ඉස්පාසුවක් නොවීය.කරාපිටිය රෝහලට ආසන්නයේ වාසය කිරීම හේතුවෙන්, ඥාතී හිතමිත්ර ආදීන් විසින් සුනාමියට හසුවී මියයන්නට ඇතැයි සැක කළ තම පවුලේ අයෙකුගේ දේහය එකී රෝහලේ තැන්පක් තර ඇති සිරුරු අතරින් සොයාගනු පිණිස කැටුව යන්නට එන්නැයි, අපට කළ ඉල්ලීම් ඉවත නොහළ විය.ඉතින් දිනකට තුන් හතර වතාවත් පමණ එකී මළ සිරුරු දහස් ගණනක් එකින් එක බලමින් ඇවිද යාම මහා බැරෑරුම් කාර්්යයක් විය.බොහෝ අවස්ථාවල අදාළ ඥාතියාගේ සිරුර එතනදී හමුනොවුනද මැදියම් රැයට ආසන්නව තිබුණද ඊළඟ ලොරියෙන් හෝ ට්රැක්ටරයෙන් රැගෙන එන සිරුරු අතරේ තිබෙන්නට ඉඩ ඇතැයි සිතා රෝහල් ගේට්ටුව අසල බිම වාඩිවී හිස දණහිස් අතර ඔබාගෙන ශෝකයෙන් පීඩිතව ඇතැමෙක් කල් ගෙවමින් සිටි අයුරු ද තවමත් මතකයේ රැඳී පවතී.කෙසේ වුවත් මේ අත්දැකීම් ඔස්සේ අපට නිරීක්ෂණය කළ හැකිවූ කරුණක් වන්නේ මෙම සුනාමි විපතට හසුවී දිවි අහිමි වූවන්ගෙන් බහුතරයක් කුඩා ළමුන් හා කාන්තාවන් වූ බවයි.ප්රතිශතයක් ලෙස ගතහොත් මෙම කණ්ඩායම 90% පමණ වන ඇතැයි සිතිය හැකි විය. පුදුමයකට මෙන් මෙම කුරිරු ව්යවසනයට හසුවූ වැඩිහිටියන්ගේ සිරුරු බිය උපදවන සුළු ආකාරයට දැඩි සේ විකෘති වී තිබුණද , කිසිම ශාරීරික හානියක් නොමැතිව හා නිල් පැහැති රවුම් තෙතැති නෙත් අයා සිටි කුඩා දරුවන්ගේ දේහයන් දුටුවිට මට නොයෙක් වර සිතුණේ මෙම දරුවන් මියගොස් නැත: සිහි විසංඥව පමණක් දෝ යන්නය. මෑතකදී මා නැරඹූ රූපවාහිනි සම්මුඛ සාකච්ජාමය වැඩසටහනක් මෙහිදී සිහිපත් වේ.එකී වැඩසටහනට එවර කැඳවා තිබුණේ මෙරට පාරම්පරික,පුරෝගාමී හා ප්රවීන අවමංගල්ය සේවා ආයතනයක් වන A.F. Remonds හි අධිපති ෂැනන් රේමන්ඩ් මහතාය.මිනිසුන්ගේ මියයාම් හා මනුෂ්ය ශරීරයේ නිසරු භාවය පිළිබඳ මනා අවබෝධයක් ගෙන දෙන වෘත්තීය කටයුතු සම්බන්ධ මනා පළපුරුද්දක් ඇත්තෙකු වුවද ඒ මහතා එක් පැණයකට පිළිතුරු දෙමින් කියා සිටියේ ළමා මරණයක් පිළිබඳ කටයුතු තවමත් තමාට බලවත් සංවේගයක් හා කම්පනයක් ඇති කරන්නක් බවයි.
නැවතත් එදින සිදුවීම් විස්තර කරන්නේ නම් මත්පැන් ටිකක් පානය කිරීමේ තදබල වුවමනාවක් ඇතිවී තිබුණද කිසිදු තැනකින් එය මිළඳී ගන්නට නොතිබිණ.නගරබද තිබූ සෑම වයින් ස්ටෝර්ස් එකක්ම පාහේ සුනාමියට හසුවී විනාශවී තිබූ අතර ඉතිරි ඒවා වසා දමා තිබුණි.කෙසේ වුවද අවසානයේ අප මිතුරු වයින් ස්ටෝර්ස් හිමියෙකු සුනාමියට හසුව විනාශයට පත්ව තිබූ තම වෙළඳසැලෙන් බෝතල් දෙක තුනක් බේරාගෙන තිබූ අතර එයින් ගල් අරක්කු බෝතල් භාගයක් පමණ අප දෙදෙනා සමඟ පානය කිරීමට එකඟ වූයෙන් අපට එය ඉමහත් අස්වැසිල්පක් විය.එමෙන්ම අප සමාජයේ යහපත් මිනිසුන් කාගේවත් අණකිරීමක් නිසා හෝ ප්රසිද්ධිය ලබාගැනීමට හෝ නොව පරාර්ථචර්යාවෙන්ම ක්රියා කරමින් සිටිනා බව තේරුම් ගියේ මේ කටයුතු අතර ගමේ කොළු නඩය සමඟ වසා දමා තිබූ කඩපිළක් යට තප්පලම් දමාගෙන කතාබහක යෙදී සිටින අතර අප නාඳුනන එක් පවුලක් විසින් තමන් උයා පිහා සකස් කරන ලද ආහාර පාර්සල් තම කාර් රථයේ දමාගෙන කෑමක් නොමැති අසරණ පවුල් සොයා බෙදාදෙන්නට යන අතර අපගෙන් එකී උදවු අවශ්ය අය හා ඔවුන් සිටින තැන් අසා දැනගෙන අපටද මහත් කරුණාවෙන් කෑම පාර්සල් කිහිපයක් පිරිනැමූ නිසාවෙනි.ඇත්ත වශයෙන්ම දවස පුරා අහරක් ගැන නොසිතා සිටි අපට කුසගින්න වඩාත් තදින් දැනී තිබූ අතර තෙලට සකස් කරන ලද කොළ වර්ගයක්, පරිප්පු හා මිරිසට උයන ලද සෝයා මීට් ඇතුළුව තම හැකි පමණින් පිළියෙල කර තිබූ එම බත්පත මෙතෙක් ගත් රසැති ආහාර වේලක් ලෙස මතකයේ ඇත.
තවද සුනාමියෙන් පසුව දවස් තුන හතරක් ගත වූවද කොළඹ සිට දුම්රියේ පැමිණි තම ඥාතියා පිළිබඳ කිසිදු තොරතුරක් නැති නිසා ඒ ගැන කුමක් හෝ උදවුවක් කරන ලෙස ඇතැමෙක් ඉල්ලා සිටි අවස්ථාවක කොළු නඩය හා කැටුව ගොස් හික්කඩුව පැරෑලිය අවට සෑම තැනම සෝදිසි කර බැරිම තැන සිරුරේ කොටසක් හෝ සොයාගනු අටියෙන් ග්ලවුස් හා මුකවාඩම් යනාදියෙන් සන්නද්ධව ඉටි බෑග් යනාදිය රැගෙන පැරෑලියේදී සුනාමියට දුම්රිය බිළිවූ ප්රදේශය පුරා හාරා අවුස්සා බැලුූ සැටිත්,මව හෝ පියා ,ඇතැම් තැනෙක ඒ දෙදෙනාම සුනාමියට බිළිව තනිවූ කුඩා දරුවන් සනහනු පිණිස මහමෝදර හා දෙවට පැල්පත් ආශ්රිත පරිසරයේ ගී ගයා රංගනයේ යෙදුන සැටිද,ගෙදර වැඩිපුර තිබූ ඇඳුමක් කැඩුමක් හා මොනවා හෝ උයා පිහා ගෙන බත්මුල් ඔතාගෙන ගොස් අනාථ කදවුරු වලට කොටුවී සිටි මිනිසුන් බලන්නට ගිය සැටිද,ඒ මිනිසුන්ගේ ගෙවල් දොරවල් නැවත සෑදීමේදී ශ්රමයෙන් දායක වී වෙහෙසුනු සැටිද මෙම සුනාමි ව්යවසනයට අදාළ තවත් සිදුවීම් පෙළක් ලෙස මතකයට නැඟේ.